Fotoradary w Polsce. Co warto o nich wiedzieć?

*artykuł aktualizowany

Przekroczenie prędkości to jedno z najniebezpieczniejszych, ale wciąż najczęściej spotykanych na polskich drogach wykroczeń. Czy większa liczba fotoradarów i wzrost kar za poszczególne wykroczenia coś zmieni? W jaki sposób NaviExpert może wpłynąć na zmianę nawyków jazdy kierowców?

Spis treści:

• Co to jest fotoradar? 
• Jak działa fotoradar?
• Fotoradary w Polsce – jakie rodzaje urządzeń spotkamy na drodze?
• Fotoradary w Europie – ile urządzeń jest w innych krajach?
• Który fotoradar zarejestrował najwięcej wykroczeń w 2023?
• Budowa fotoradaru
• Fotoradar zrobił mi zdjęcie! Co teraz?
• Po jakim czasie przychodzi mandat z fotoradaru?
• Mandat z fotoradaru – ile zapłacę?
• Jak zapłacić mandat z fotoradaru?
• Jak zapłacić mandat przez Internet?
• Ile czasu na zapłacenie mandatu z fotoradaru?
• Mandat z fotoradaru – chcę się odwołać! Czy warto?
• Mandat z fotoradaru? Nie z NaviExpert!
• FAQ – najczęściej zadawane pytania

Co to jest fotoradar?

Fotoradar to stacjonarne urządzenie rejestrujące prędkość chwilową pojazdu. Informacje pozyskane z fotoradaru to zdjęcie pojazdu wraz z numerem rejestracyjnym, prędkość auta, prędkość dopuszczalna na danym odcinku oraz czas i miejsce naruszenia. Skutkiem popełnienia wykroczenia jest ukaranie kierowcy, czyli nałożenie mandatu i punktów karnych, a w skrajnych przypadkach także utrata prawa jazdy.

Jak działa fotoradar?

Przede wszystkim – szybko. Fotoradar robi zdjęcie pojazdu, wykrywa z jaką prędkością się poruszamy. Urządzenie wysyła wiązkę mikrofal radiowych w kierunku zbliżającego się auta, a fale te odbijają się od pojazdu i, w zależności od prędkości samochodu, zmieniają częstotliwość. Fotoradar analizuje odbite fale i właśnie na tej podstawie wylicza prędkość pojazdu. Kolejny etap jest już banalnie prosty, czyli – w momencie, w którym fotoradar wykryje, że pojazd przekroczył prędkość, automatycznie rejestruje auto za pomocą zdjęcia. Fotoradar uwiecznia za pomocą zdjęć przekroczenie prędkości powyżej 10 km/h, ale! Warto pamiętać o nowoczesnych urządzeniach, które monitorują nie tylko prędkość, lecz także sygnalizację świetlną, odpowiedni pas ruchu… W Polsce wszystkie fotoradary wchodzą w skład Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD) i są zarządzane przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego (GITD).

Fotoradary w Polsce – jakie rodzaje urządzeń spotkamy na drodze?

Na ten moment (23.10.2024r.) w całej Polsce mamy 462 fotoradary. Warto pamiętać, że urządzenia CANARDu to nie tylko tzw. żółte skrzynki – fotoradary, ale także kamery na światłach (48), urządzenia odcinkowego pomiaru prędkości (67) oraz mobilne urządzenia rejestrujące (30). Nad bezpieczeństwem na drogach i przepisową jazdą czuwa zatem ponad 600 urządzeń rejestrujących(!)

Zdecydowanie najpopularniejszym modelem spotykanym na naszych drogach jest Fotorapid. W 2023 roku, w ramach modernizacji systemu CANARD 100 z nich zostało zastąpionych urządzeniami Multaradar CD a 147 – Mesta Fusion RN. Ten ostatni, nie tylko wykryje zbyt małą odległość między dwoma samochodami, ale zarejestruje także takie przewinienia jak:

• jazda pod prąd,
• jazda chodnikiem lub pasem awaryjnym,
• jazda po buspasie,
• przejazd na czerwonym świetle, a zdarza się, że również na żółtym
• skręt w prawo z lewego pasa i odwrotnie.

Poza tym na trasie można spotkać także Multanovę 6F i Ramer FM. Producenci fotoradarów idą więc z duchem czasu i dbają o to, by praca narzędzia była możliwie jak najbardziej precyzyjna. Fotoradary wykonują zdjęcia w kolorze, w wysokiej rozdzielczości.

O zbliżaniu się do fotoradaru poinformuje nas znak D- 51.

Najwięcej fotoradarów działa w województwie mazowieckim –  78, z czego zdecydowana większość w Warszawie. Na drugim miejscu jest województwo wielkopolskie – 47 fotoradarów. Kolejne miejsca to: województwo łódzkie – 34,  małopolskie – 33 oraz śląskie – 32. Najmniej urządzeń pomiarowych zlokalizowanych jest w województwie opolskim – 10, świętokrzyskim – 16 oraz kujawsko-pomorskim – 17 i warmińsko-mazurskim – 17.

Który fotoradar zarejestrował najwięcej wykroczeń w 2023?

W ubiegłym roku klasyczne fotoradary zarejestrowały 600 tys. wykroczeń w całym kraju – o 174 tys. mniej niż w 2022 roku. Najwięcej naruszeń w ubiegłym roku zarejestrował fotoradar w województwie śląskim nieopodal połączenia autostrady A1 i A4 – węzeł Gliwice-Sośnica. Urządzenie  zrobiło zdjęcie ponad 11 tys. razy.

Ostrobramska/Fieldorfa – to natomiast lokalizacja najbardziej zapracowanego fotoradaru w Warszawie. Zarejestrował on blisko 10,6 tys. wykroczeń.

Fotoradary w Europie – ile urządzeń jest w innych krajach?

Polscy kierowcy nie mają na co narzekać – ze względu na liczbę fotoradarów w kraju nie znajdujemy się nawet w TOP 10. Tak wygląda średnia liczba fotoradarów w krajach europejskich (na 1000 km2): Belgia – 30,13,  Włochy – 26,91,  Wielka Brytania – 16,55, Austria – 14,06,  Cypr – 11,40,  Niemcy – 10,70,  Luksemburg – 9,23, Szwajcaria – 6,92, Holandia – 6,61, Chorwacja – 5,46.
Polska w tym rankingu zajmuje… 22 miejsce z ilością 1,66 fotoradaru.

Budowa fotoradaru

Fotoradar zrobił mi zdjęcie! Co teraz?

Zdjęcie z fotoradaru trafia następnie do Centralnego Systemu Przetwarzania – to tam zbierane są dane informujące o popełnieniu wykroczenia. Potem do gry wkracza wspomniany GITD, który, wykorzystując dane właściciela pojazdu z Centralnej Ewidencji Pojazdów, wysyła do niego wezwanie z poleceniem wskazania kierującego pojazdem. Kolejny etap to wypełnienie oświadczenia. Wspomniane oświadczenie można wypełnić i przesłać pocztą na podany w korespondencji adres. Wzory oświadczeń znajdują się na stronie CANARD. Jeśli jednak na pocztę Ci nie po drodze i masz profil zaufany na platformie ePUAP możesz załatwić sprawę elektronicznie poprzez Biuro Obsługi Klienta CANARD (eBOK).

Właściciel pojazdu może:

• odmówić przyjęcia mandatu,
• przyznać się do przekroczenia prędkości, przyjąć mandat,
• wskazać osobę, która prowadziła pojazd podczas wykroczenia,
• odmówić wskazania prowadzącego i przyjąć mandat za niewskazanie.

Ostateczna decyzja zawsze należy do właściciela pojazdu. Po wypełnieniu stosownego oświadczenia następuje wystawienie mandatu. Tym zajmuje się CANARD. W sytuacji, w której właściciel auta odmawia przyjęcia mandatu, sprawa zostaje skierowana do sądu.

Po jakim czasie przychodzi mandat z fotoradaru?

Od rejestracji pojazdu przez urządzenie do momentu wystawienia mandatu może minąć nawet 180 dni. Może, ale nie musi, bowiem 180 dni to czas regulowany przez przepisy. Najczęściej mandat z fotoradaru przychodzi po kilkunastu dniach od wypełnienia oświadczenia.

Mandat z fotoradaru – ile zapłacę?

Nowy taryfikator mandatów wszedł w życie 1 stycznia 2022 roku i obowiązuje do dzisiaj. Kierowcy zapłacą więcej nie tylko za przekroczenie prędkości, ale także za inne wykroczenia, np. powodowanie sytuacji, które mogą stanowić zagrożenie dla pieszych. Wzrost cen mandatów z założenia ma przełożyć się na większe bezpieczeństwo na drodze. Poniżej przedstawiamy aktualny taryfikator mandatów obowiązujący od 2022 za przekroczenie prędkości, a po więcej informacji na temat obowiązującego taryfikatora zapraszamy Was tutaj.

Przypominamy też, że wysokość mandatu za przekroczenie prędkości różni się od wysokości mandatu związanego z niewskazaniem osoby kierującej pojazdem. W takiej sytuacji Inspekcja Transportu Drogowego może nałożyć mandat dwukrotnie przewyższający grzywnę, jaką otrzymałby kierowca.

Jak zapłacić mandat z fotoradaru?

Mandat za przekroczenie prędkości właśnie znalazł się w Twojej skrzynce. Jakie są dostępne metody opłacenia mandatu? Opłacenie mandatu może odbyć się w tradycyjny sposób, czyli w banku lub na poczcie. Znacznie szybszą opcją są jednak płatności za pomocą bankowości elektronicznej.

Jak zapłacić mandat z fotoradaru przez Internet?

To proste! Uregulowanie mandatu za pomocą bankowości elektronicznej jest szybkie i wygodne – coraz więcej kierowców decyduje się  właśnie na ten sposób. Jak zapłacić mandat z fotoradaru przez Internet? Przeprowadzimy Cię przez ten proces krok po kroku:

1. Zaloguj się do bankowości elektronicznej lub mobilnej aplikacji.
2. Wybierz Przelew, a następnie Przelew podatkowy.
3. Jako typ formularza wybierz Mandaty.
4. Wypełnij wszystkie dane, a jako docelowego odbiorcę wybierz Pierwszy Urząd Skarbowy w Opolu – od 2016 roku to właśnie tam trafiają należności za wszystkie mandaty wystawione przez Policję.
5. Jako Typ identyfikatora wybierz PESEL, natomiast pole Identyfikator zobowiązania wypełnij serią i numerem mandatu.
6. Zatwierdź operację i gotowe!

Ile czasu na zapłacenie mandatu z fotoradaru?

Na zapłacenie mandatu masz 7 dni. W tym przypadku czas ma znaczenie, dlatego zachęcamy do płatności przez Internet. Niezapłacony mandat skutkuje konsekwencjami takimi jak rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego, ściągnięcie środków z nadpłaty podatku, zajęcie wynagrodzenia, nałożenie grzywny etc.

Uwaga! Zdjęcie z fotoradaru wraz z oświadczeniem do odesłania to jeszcze nie mandat! Dopiero po wypełnieniu oświadczenia i wskazaniu kierującego pojazdem otrzymasz mandat karny i od jego otrzymania masz 7 dni na dokonanie płatności.

Mandat z fotoradaru – chcę się odwołać! Czy warto?

Odwołanie się od mandatu z fotoradaru jest możliwe w każdym przypadku. Odwołać się można w czasie do 7 dni od momentu uprawomocnienia się kary. Konieczna jest jednak wizyta w odpowiednim sądzie rejonowym. Pamiętaj, że jeżeli chcesz odwołać się od mandatu karnego, musisz dysponować twardymi argumentami podważającymi jego zasadność.

Mandat z fotoradaru? Nie z NaviExpert!

Na polskich drogach z roku na rok pojawia się coraz więcej urządzeń służących do pomiaru prędkości – nie tylko fotoradarów, ale również kamer na światłach i urządzeń odcinkowego pomiaru prędkości. Liczba ta będzie w najbliższych latach konsekwentnie wzrastać. Już teraz podróżując po krajowych drogach, ciężko nie trafić na fotoradar. Jako dostawca nawigacji NaviExpert dbamy o bieżącą aktualizację map i informujemy kierowców o zlokalizowanych na trasie fotoradarach. Sukcesywnie dodajemy kolejne urządzenia należące do Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym. Zyskaj dostęp do najaktualniejszej bazy informacji drogowych w Polsce za darmo! Zapisz się do naszego newslettera,  polub nasz fanpage lub obserwuj serwis X.

—

FAQ – najczęściej zadawane pytania

Czy mandat z fotoradaru płaci właściciel pojazdu?

Osoba, która kierowała pojazdem, nie zawsze płaci mandat. Po zrobieniu zdjęcia następuje wysłanie zawiadomienia do właściciela auta. Posiadacz pojazdu określa, kto kierował pojazdem w momencie popełnienia wykroczenia. Otrzymać mandat może właściciel pojazdu lub osoba kierująca nim.

Czy można odmówić przyjęcia mandatu z fotoradaru?

Posiadacz pojazdu może odmówić określenia kto kierował pojazdem – wówczas otrzymuje mandat nie za złamanie przepisów ruchu drogowego, a za niewskazanie kierującego i unika naliczenia punktów karnych. Właściciel może odmówić przyjęcia mandatu ze względu na wątpliwości formalne, związane np. z niską jakością zdjęcia, na którym nie można rozpoznać kierowcy. Wątpliwości formalne dotyczyć mogą także legalności pomiaru. Odmowa przyjęcia druku mandatu skutkuje przekazaniem sprawy do sądu.

Jak zapłacić mandat z fotoradaru?

Zdjęcia z fotoradaru oraz druk mandatu przychodzą na adres posiadacza pojazdu. Mandat karny zapłacić można przez Internet, w banku lub na poczcie.

Ile wynosi mandat karny z fotoradaru?

Wysokość mandatu z fotoradaru i liczba punktów karnych zależna jest od tego, o jaką wartość prędkość została przekroczona i jest zgodna z obowiązującym taryfikatorem. Wysokość grzywny jest wyższa w przypadku odmowy wskazania prowadzącego pojazd.

Kiedy następuje przedawnienie mandatu z fotoradaru?

Okres przedawnienia mandatu następuje po 180 dniach od ujawnienia złamania przepisów ruchu drogowego.